Άρθρα

" Κατ´ οίκον Εκκλησία"

Σήμερα παντού οι Χριστιανοί έχουμε τους ιερούς Ναούς μας όπου λατρεύουμε τον Τριαδικό Θεό, τελούμε τη θεία Λειτουργία, τα Ιερά Μυστήρια και όλες τις Ιερές Ακολουθίες. Στην εποχή των Αποστόλων υπήρχαν ναοί;

Όπως γνωρίζουμε, κατά την εποχή εκείνη, όλες οι χώρες της Μεσογείου ήσαν κάτω από τη Ρωμαϊκή κατοχή. Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, οι οποίοι επιδίωκαν να λατρεύονται από τους υπηκόους τους ως θεοί, ενωρίς έλαβαν εχθρική στάση έναντι του Χριστού και της Εκκλησίας Του. Κατά καιρούς δε, επί τρεις αιώνες, εξαπέλυαν οργανωμένους σκληρούς διωγμούς εναντίον των χριστιανών με δεκάδες χιλιάδες Μάρτυρες της Πίστεως, κάθε φορά. Γι αυτό οι χριστιανοί ήσαν υποχρεωμένοι κρυφά να λατρεύουν το Θεό στις κατακόμβες (υπόγειες στοές βαθειά στη γή, που σώζονται μέχρι σήμερα) σε ιδιωτικούς χώρους και σε σπίτια.
Το πρώτο σπίτι -στον ευρωπαϊκό χώρο- που χρησιμοποιήθηκε για τις λατρευτικές
Συνάξεις των χριστιανών, ήταν το σπίτι της Λυδίας στους Φιλίππους της Μακεδονίας. Εύπoρη η ιδία, είχε μεγάλο σπίτι ως φαίνεται, και μετά τη βάπτισή της το διέθεσε στον Απ. Παύλο και τους συνοδούς του και για τις λατρευτικές Συνάξεις των χριστιανών. (βλ. Πράξ.16,31-34).
Στις επιστολές του Απ. Παύλου αναφέρονται και άλλα σπίτια χριστιανών στα οποία συγκεντρώνονταν οι χριστιανοί, ιδίως κάθε Κυριακή, για να τελείται η θεία Λειτουργία. Ο Απ. Παύλος χρησιμοποιεί τον όρον "κατ´ οίκον εκκλησίαν" και γράφει στους χριστιανούς της Κορίνθου: "Πολλούς χριστιανικούς ασπασμούς σας στέλνουν ο Ακύλας και η Πρίσκιλα "συν τη κατ´ οίκον αυτών εκκλησία" (και όλη η εκκλησία που συναθροίζεται σπίτι τους) (Α' Κορ.16,19). Στην προς Κολοσσαείς επιστολή του στέλνει χαιρετισμούς στον "Νυμφάν και την κατ´ οίκον αυτού εκκλησίαν" (4,15). Επίσης γράφει επιστολήν πρός τον Φιλήμονα "και τη κατ´ οίκον σου εκκλησία" (Φιλήμ. 2).
Από την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου, που έπαυσε τους διωγμούς και χάρισε θρησκευτική ελευθερία στους λαούς που υπάγονταν στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, άρχισαν να κτίζονται μεγαλοπρεπείς χριστιανικοί ναοί παντού.
Όμως για τις ευλαβείς Ορθόδοξες οικογένειες τα σπίτια τους δέν έπαυσαν να είναι "κατ´ οίκον εκκλησία" έστω και αν αυτή πλέον περιορίζεται στα μέλη της οικογενείας. Η κάθε χριστιανική Ορθόδοξη Εκκλησία διατηρεί σε μια γωνιά του σπιτιού τους το Εικονοστάσι, με τις κυριότερες εικόνες, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, της Παναγίας και Αγίων, των οποίων συνήθως τα ονόματα φέρουν τα μέλη της οικογενείας. Ανάβουν μπροστά τους το καντήλι, και το θυμίαμα, ιδιαίτερα όταν ολόκληρη η οικογένεια ή όσοι μπορούν στέκουν ή γονατίζουν για την πρωϊνή και βραδυνή προσευχή τους. Εκεί τοποθετούν και το ιερό βιβλίο της Αγίας Γραφής, απ´ όπου κάθε μέρα διαβάζουν τις καθιερωμένες περικοπές.
Αυτές οι κοινές προσευχές ενώνουν τα μέλη μεταξύ τους και με το Θεό, και συντελούν στο να επιλύονται τα οικογενειακά και προσωπικά προβλήματα, και έτσι μέσα στην οικογένεια κυριαρχεί η ειρήνη, η αλληλοβοήθεια και η χαρά του Χριστού!
Είθε και σήμερα, κάθε Ορθόδοξη οικογένεια να είναι μια ευλογημένη "κατ´ οίκον εκκλησία"!