Η ΠΡΟΣΟΧΗ
- Λεπτομέρειες
- 25 Αυγούστου 2014
- Ιερά Μητρόπολις Πισιδίας
ΕΡΩΤΗΣΗ : Είμαι απρόσεχτη και γι αυτό δέχομαι συχνά επιπλήξεις και στενοχωρούμαι. Πώς μπορώ να βοηθηθώ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Ας δούμε πρώτα απ´ όλα τί ειναι η προσοχή, η έλλειψη της οποίας προξενεί τόσες δυσάρεστες επιπτώσεις.
Η προσοχή, λένε οι ψυχολόγοι, είναι η εγκεφαλική λειτουργία που μας επιτρέπει να ξεχωρίζουμε και να επικεντρωνόμαστε σ´ αυτό που μας αφορά, απομονώντάς το από τα υπόλοιπα ερεθίσματα. Αυτή η επιλεκτική προσοχή καθορίζει ποιά αντικείμενα θα γίνουν αντιληπτά, ποιές αποθηκευμένες πληροφορίες θα ανακληθούν και ποιές ενέργειες θα εκτελεστούν. Επομένως κάθε στιγμή της ζωής μας, που είναι ανεπανάληπτη, καλούμαστε να επικεντρωθούμε σ´ αυτό που επιλέξαμε και να επιδιώξουμε να το ολοκληρώσουμε είτε με τη σκέψη, είτε με τόν λόγο είτε με έργα.
Να το πάρουμε απόφαση· δέν υπάρχει τίποτε σπουδαιότερο από την εκπλήρωση του καθήκοντος στην κάθε στιγμή, που έμείς έχουμε ελεύθερα επιλέξει. Αν αυτό το σημείο μπορούμε να το προσέχουμε αληθινά, ούτε εμείς θα βρισκόμαστε σε καταστάσεις εσωτερικής αναστάτωσης, ούτε στούς άλλους θα προξενούμε αφορμές να διαμαρτύρονται εναντίον μας. Αναστατωνόμαστε από τίς απροσεξίες μας γιατί δέν επικεντρωνόμαστε σ´ αυτό που έχουμε επιλέξει να κάνουμε εκείνη τη στιγμή. Πόσες και πόσες απροσεξίες, που μας έχουν λυπήσει, δεν θα καταλογίζει ο καθένας μας στον εαυτόν του!
Αν εμβαθύνουμε μέσα μας θα διαπιστώσουμε ότι συχνά κυριαρχούν στη σκέψη μας διάφορες προσωπικές μας επιθυμίες και μας αρέσει να ονειροπολούμε! Γι αυτό δεν έχουμε διάθεση να δούμε τις απαιτήσεις της κάθε στιγμής. Προς τούτο είναι αναγκαίο να μειώνουμε τον χρόνο που είμαστε αφηρημένοι. Αν το επιτύχουμε αυτό, θα αποκτήσουμε την ικανότητα να προσέχουμε όλο και περισσότερο και να γίνεται τέλειο αυτό που πρέπει να κάνουμε την κάθε στιγμή.
Αυτή η επικεντρωμένη προσοχή μπορεί να έχει και την αρνητική της πλευρά. Όταν η προσοχή είναι πολύ προσηλωμένη σε κάτι, ερεθίσματα από άλλες πλευρές μπορεί να μη γίνονται αντιληπτά. Μπορεί π.χ. να μην ακούμε κάποιον που μας καλεί ή να μη παρακολουθούμε τον άλλον όταν μας λέει κάτι, και μετά να εξάγονται λανθασμένα συμπεράσματα και να δημιουργούνται παρεξηγήσεις. Για την αποφυγή αυτών των αρνητικών επιπτώσεων απαιτείται πείρα, ώστε να μή χάνουμε τα μηνύματα, που μας έρχονται και από άλλες πλευρές.
Έχουν πει ότι το πνεύμα του ανθρώπου, ο εσωτερικός οφθαλμός, έχει ανάγκη ενός εσωτερικού φωτισμού. Το φως αυτό είναι η προσοχή. Ακούει π.χ. ο μαθητής τον δάσκαλο στο Σχολείο. Αν δεν τον προσέχει δέν μαθαίνει τίποτε. Ακούμε μία ομιλία, ένα κήρυγμα· αν την ώρα εκείνη είμαστε απορροφημένοι με προσωπικά μας προβλήματα καθόλου δέν ωφελούμαστε. Βρισκόμαστε στο ναό κατά τη θεία Λειτουργία σωματικά, αν το πνεύμα μας περιφέρεται αλλού, η ψυχή δέν ικανοποιείται. Γι αυτό ο Λειτουργός, πριν από κάθε μεγάλη στιγμή που κάτι σημαντικό θα ακολουθήσει παραγγέλλει: -"Πρόσχωμεν". Η προσοχή είναι το κλειδί που μας ανοίγει πολλές πόρτες, για να μπούμε και να τροφοδοτηθούμε πνευματικά.
Αλλά η προσοχή, που έχει σχέση με τήν εγρήγορση, μας προφυλάσσει και από πνευματικούς κινδύνους. Όπως γνωρίζουμε, οι σκέψεις είναι η αρχή των πράξεων. Επομένως, όταν προσέχουμε τις σκέψεις και ελέγχουμε τα ερεθίσματα που προκαλούν οι αισθήσεις της ακοής, της οράσεως κ.λπ. προστατεύουμε την ψυχή μας από πολλούς κινδύνους. "Πρόσεχε σεαυτώ" μας σμβουλεύει ο. λόγος του Θεού (Δευτ. 15:9).
Προσοχή, λοιπόν, τόσον στήν εκτέλεση του καθήκοντος της κάθε στιγμής, όσον και στούς πονηρούς λογισμούς, που επιδιώκουν να εισέλθουν να μολύνουν την ψυχή μας.-