Ιερά Μητρόπολις Πισιδίας

Ο ΘΥΜΟΣ & Η ΟΡΓΗ

ΕΡΩΤΗΣΗ : Θυμώνω εύκολα. Όταν με πιάνει δεν ξέρω τι λέω και τι κάνω.Πώς μπορώ να διορθωθώ;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Ο θυμός είναι μία δύναμη της ψυχής, που τονώνει τη θέληση και την αποφασιστικότητα, για την ολοκλήρωση καλών έργων. Όταν όμως εκτρέπεται σε οργή εναντίον συνανθρώπων μας καταντά σοβαρή παρεκτροπή, με απρόβλεπτες συνέπειες. Αυτό συμβαίνει είτε γιατί θεωρούμε -δίκαια ή άδικα- ότι ο άλλος μας προξένησε κακό με λόγια ή έργα, είτε γιατί με τρόπο απαράδεκτο επιδιώκουμε να επιβάλουμε το δικό μας θέλημα πάνω στους άλλους ανθρώπους. Και στις δυό περιπτώσεις το κίνητρο δεν είναι το καλώς εννοούμενο συμφέρον μας, αλλά ο αρρωστημένος εγωισμός μας. Αυτός είναι που σκοτίζει το νου, διασαλεύει το λογικό, μετατρέπει το στόμα σε βρώμικο οχετό, κινεί το πόδι σε επικίνδυνους λακτισμούς (κλωτσιές) υψώνει το χέρι σε απειλητική γροθιά, και κάποτε το οπλίζει με φονικό όργανο. Αλλά τι αγαθό αποτέλεσμα μπορούν να έχουν όλα αυτά; Και αν ακόμη πράγματι σε έβλαψε ο άλλος, ο λόγος του Θεού μας προτρέπει: "Μήν αφήνεις να σε νικήσει το κακό, αλλά να νικάς το κακό με το αγαθό" (Ρωμ.12,21).
Λέγει ο Μέγας Βασίλειος· ο θυμός στην έξαψή του είναι μία προσωρινή τρέλλα, που ο άνθρωπος δεν μπορεί να ελέγξει τι λέγει και τι κάνει.
Και το εύλογο ερώτημα. Πώς μπορώ να αποφεύγω το θυμό και την οργή;
Τόσον η Αγία Γραφή, όσον και οι αγιασμένες Μορφές της Εκκλησίας, μας καθοδηγούν και στο θέμα αυτό. Ως πρώτη προσπάθεια μας συνιστούν, μόλις αισθανθούμε να φουντώνει ο θυμός μέσα μας, να κρατήσουμε κλειστό το στόμα μας. Λέγει ο Αββάς Αγάθων: αρχή της συγκρατήσεως του θυμού· να μή μιλήσεις.Ο πονηρός, με την πρόφαση ότι δίκαια θύμωσες, θα σε παρακινήσει να αρχίσεις τις φωνές. Επ´ αυτού συμβουλεύει και ο Αββάς Ησαΐας· όταν είσαι θυμωμένος μη λες τίποτε. Όταν ηρεμήσεις μίλησε του με ταπεινοφροσύνη, όχι ελέγχοντάς τον αλλά θυμίζοντας του το λάθος.
Εάν αισθανόμαστε ότι ο άλλος μας αδίκησε ή ότι εμείς τόν αδικήσαμε είναι αναγκαίο, στην κατάλληλη ώρα να μιλήσουμε μαζί του, να συνεξηγηθούμε με απλότητα και ηρεμία. Αν φανεί ότι κι εμείς φταίξαμε, λίγο ή πολύ, να του ζητήσουμε ειλικρινά συγγνώμη και να αποκαταστήσουμε την αδικία που του κάναμε.Με την ίδια καλωσύνη και αγάπη να συγχωρήσουμε κι εκείνον, για ό,τι μας έθλιψε. Έτσι αποκαθίσταται η ειρήνη μεταξύ μας. Το να αποφεύγουμε να του μιλήσουμε και να κρατούμε την έχθρα μέσα μας, καθόλου δεν μας βοηθεί. Μας το συνιστά και ο Κύριος: "Αν σφάλει απέναντί σου ο αδελφός σου, πήγαινε και μίλησέ του χωρίς να είναι άλλος μπροστά" (Ματθ. 18,15). Όσο συντομότερα γίνει αυτό τόσο καλύτερα. Ο Απ. Παύλος θέτει και χρονικό όριο: "Όταν οργίζεστε να μην εκτρέπεστε σε αμαρτία· η δύση του ηλίου ας μή σας βρίσκει ακόμη οργισμένους" (Εφ.4,26).
Όταν θυμώνουμε από κάποιο λόγο ή ενέργεια του άλλου, ας θέτουμε στον εαυτό μας το ερώτημα: Μήπως δέν το κατάλαβα καλά; Ή, μήπως έδωσα κι εγώ αφορμή για να το κάνει αυτό. Ή μήπως του έβαλαν άλλοι λόγια και μίλησε έτσι;
Μή σπεύδουμε να τον καταδικάσουμε χωρίς να ζητήσουμε εξηγήσεις, με πνεύμα αγάπης και διάθεση συγχωρητικότητας. Έτσι θα προλάβουμε τον θυμό μας που και μάς εξουθενώνει και τον άλλον ζημιώνει, όταν μάλιστα είναι αγαπημένο μας πρόσωπο.
Ένας, δε, αποτελεσματικός τρόπος να προλαβαίνουμε τον θυμό είναι, την δύσκολη εκείνη στιγμή να ρωτάμε τον εαυτό μας: Ο Κύριός μας, που είναι σε όλα υπόδειγμα, τι θα έκανε σ´ αυτή τήν περίπτωση; Με βάση αυτά που ξέρουμε από τα Ιερά Ευαγγέλια να φροντίζουμε ανάλογα κι εμείς να ενεργούμε. Ας Τόν παρακαλούμε θερμά να μας βοηθεί να απαλλαγούμε από τόν θυμό και να ζούμε με ειρήνη.