Ιερά Μητρόπολις Πισιδίας

Η ΠΕΡΙΔΕΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

ΕΡΩΤΗΣΗ : Προσπαθώ να ζω χριστιανική ζωή. Αλλά ποτέ δέν είμαι ευχαριστημένος. Όταν εξομολογούμαι αισθάνομαι ότι η εξομολόγησή μου δέν ήταν πλήρης, γι' αυτό -παρ´ όλο που ο Πνευματικός μού έχει διαβάσει συγχωρητική ευχή- έχω την αίσθηση ότι ο Θεός δέν θα με έχει συγχωρήσει. Γι αυτό, νιώθοντας ότι είμαι ανάξιος, δέν τολμάω να πάω να κοινωνήσω. Τι να κάνω δέν ξέρω!

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Αυτά φανερώνουν "περιδεή συνείδηση" δηλαδή αρρωστημένη συνείδηση. Ο άνθρωπος με περιδεή συνείδηση διακατέχεται πάντοτε από τον φόβο ότι κάποια αμαρτία έκανε. Βλέπει παντού τη σκιά της αμαρτίας. Βλέπει αμαρτήματα ακόμη κι εκεί που δέν υπάρχουν. Διακατέχεται από το αίσθημα της ενοχής. Κατακρίνει τον εαυτό του για υποθετικά αμαρτήματα, αλλά κατακρίνει και τούς άλλους για αμαρτήματα, που αυτός, με τήν αρρωστημένη νοοτροπία του, τα χαρακτηρίζει έτσι. Εύκολα υπερβάλλει· και ένα μικρό σφάλμα μπορεί να το χαρακτηρίσει "θανάσιμο αμάρτημα"! Μία πονηρή σκέψη που πέρασε από το μυαλό του μπορεί να τον αναστατώνει. Και όλα αυτά τα θεωρεί αρετή. Τα συγχέει με την αληθινή μετάνοια, την αυτοεξέταση και τον πνευματικό αγώνα που συνιστά η Εκκλησία μας. Δέν παύει να ασχολείται με λεπτομέρειες του ηθικού νόμου· και τούτο απαγορεύεται και τούτο δέν επιτρέπεται. Ο τύπος συχνά κυριαρχεί πάνω στην ουσία, που θυμίζει τους Γραμματείς και Φαρισαίους που επιτίμησε ο Κύριος: "οδηγοί τυφλοί, οι διϋλίζοντες τόν κώνωπα τήν δε κάμηλον καταπίνοντες!" (Ματθ. 23,24). Αυτή η συνείδηση, μπορεί να αφήσει έναν άνθρωπο νηστικό, ακόμη και αν είναι άρρωστος με φάρμακα και πρέπει να πάρει μη νηστήσιμη τροφή, παρά να καταλύσει τη νηστεία, και ας έχει δώσει ο Πνευματικός την άδεια. Και αυτό δεν το κάνει από φαρισαϊκή υποκρισία, αλλά από το φόβο της αμαρτίας. Έτσι νομίζει και αυτό πιστεύει.
Ο τύπος του πιστού, με την περιδεή συνείδηση, γίνεται συχνά, καταπιεστικός στο οικογενειακό του περιβάλλον, με αποτελέσματα αρνητικά, κάποτε, δε, απρόβλεπτα. Τα παιδιά που θα μεγαλώσουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον καταπίεσης, θα γίνουν είτε φοβισμένοι και δυστυχείς άνθρωποι, είτε μικροί επαναστάτες, που όταν μεγαλώσουν θα τα απορρίψουν όλα, ακόμη και τα σωστά, αναζητώντας την ελευθερία που στερήθηκαν όταν ήταν μικρά παιδιά.
Όλα αυτά δέν ταιριάζουν στον πραγματικό χριστιανό. Δέν είναι φυσικό στον αγωνιστή χριστιανό να είναι φοβισμένος άνθρωπος. Πρέπει να είναι πάντα χαρούμενος. "Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε· και πάλιν ερώ, χαίρετε" είναι η συνεχής προτροπή του Απ. Παύλου (Φιλιπ. 4,4). Ακόμα και αν ο Χριστιανός δοκιμάζεται από πειρασμούς και θλίψεις δέν παύει να χαίρεται: "Πάσαν χαράν ηγήσασθε, αδελφοί μου, όταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις" μάς λέγει ο Αδελφόθεος Ιάκωβος (Ιακ. 1,2). Και ο ίδιος ο Χριστός μάς έχει διαβεβαιώσει: "Τη χαρά που εγώ σας δίνω κανείς δεν θα μπορέσει να σας την αφαιρέσει (Ιωάν. 16,22).
Ο πιστός Χριστιανός την προσοχή του δέν την έχει στραμμένη προς την αμαρτία· τα μάτια του συνεχώς είναι "προσηλωμένα στόν της πίστεως Αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν" (Εβρ. 12,2). Από αυτόν αντλεί συνεχώς δύναμη και χάρη στον καθημερινό του αγώνα. Αν τραυματιστεί από την αμαρτία, πάλι σ´ Εκείνον καταφεύγει να τον θεραπεύσει με τη χάρη των Ιερών Μυστηρίων. "Παιδιά μου, σας προτρέπω να μην αμαρτάνετε. Αν όμως κάποιος αμαρτήσει, έχουμε παράκλητον κοντά στον Πατέρα, τον δίκαιον Ιησούν Χριστόν. Αυτός θυσιάστηκε για να μας ελευθερώσει από τις αμαρτίες μας" (Α' Ιωάν. 2,1-2) γράφει ο Ευαγγελιστής της Αγάπης
Έτσι ο χριστιανός, απαλλαγμένος από ενοχές, συνεχίζει χαρούμενος τον αγώνα του, βέβαιος για την τελική νίκη, ως ζωντανό μέλος της Μιάς Αγίας Ορθοδόξου Εκκλησίας.