Ο ΑΣΚΗΤΙΚΟΣ, ΦΛΟΓΕΡΟΣ, ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟΣ ΠΟΙΜΕΝΑΡΧΗΣ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΠΡΕΒΕΖΗΣ ΑΟΙΔΙΜΟΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ
- Λεπτομέρειες
- 28 Αυγούστου 2012
- Ιερά Μητρόπολις Πισιδίας
Στίς 28 Ἰουλίου ἐ.ἔ. στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Κωνσταντίνου Πρεβέζης ἐτελέσθη 40νθήμερο Μνημόσυνο γιά τόν Ἀοίδιμο Μητροπολίτη Νικοπόλεως καί Πρεβέζης Κυρού Μελετίου παρουσία Ἀρχιερέων, Κληρικῶν καί πλήθους πιστῶν. Τήν ἐπιμνημόσυνο ὁμιλία γιά τόν ἁγιασμένο βίο, τά ἔργα καί δράσεις τοῦ ἐκλιπώντος ἐξεφώνησε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πισιδίας. Ἀκολουθεί τό κείμενο τῆς Ὁμιλίας.
ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΟ 40ΘΗΜΕΡΟΝ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ
ΤΟΥ ΑΟΙΔΙΜΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΠΡΕΒΕΖΗΣ ΚΥΡΟΥ ΜΕΛΕΤΙΟΥ
(Εἰς τόν Ἱ.Ν. Ἁγ. Κωνσταντίνου, Πρεβέζης. 28/7/2012)
Ὁλοζώντανη αἰσθανόμαστε κατά τήν εὐχαριστιακή αὐτή σύναξη, τήν πνευματική παρουσία τοῦ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Νικοπόλεως καί Πρεβέζης κυρού Μελετίου, τοῦ ὁποίου τελοῦμε σήμερα τό 40θήμερο Μνημόσυνο. Καί εἶναι τοῦτο φυσικό, ἀφοῦ κατά τήν διαβεβαίωση τοῦ σοφοῦ Σολομώντα οἱ «Δίκαιοι εἰς τόν αἰώνα ζῶσι» (Σοφ. Σολομ. 5,15). Καί κατά τόν λόγον τοῦ σοφοῦ Σειράχ «οὐκ ἀποστήσεται τό μνημόσυνον αὐτοῦ, καί τό ὄνομα αὐτοῦ ζήσεται εἰς γενεάς γενεῶν, ... καί τόν ἔπαινον αὐτοῦ ἐξαγγελεῖ ἐκκλησία» (Σοφία Σειράχ 39, 9-10).
Ὅλα αὐτά ἔχουν ἀπόλυτη ἰσχύ γιά τόν λαμπρόν Ἱεράρχην, πού ἐποίμανε ἐπί 32 χρόνια τήν ἀποστολική αὐτή Μητρόπολη, κατά τό πρότυπο τοῦ Πρώτου Καλοῦ Ποιμένα καί Ἀρχηγοῦ τῆς Ἐκκλησίας μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Κατά κυριολεξία, δέν ἔδινε «ὕπνον τοῖς ὀφθαλμοῖς του καί τοῖς βλεφάροις του νυσταγμόν» (Ψαλμ. 131,4), ὅταν ἀνέλαβε τήν διαποίμανση τῆς ἱστορικῆς αὐτῆς Μητροπόλεως, πού τόσον εἶχε δοκιμασθεῖ κατά τό παρελθόν, ἕως ὅτου ἀναστηλώσει τό κύρος τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας. Μέ τήν ἀσκητική βιωτή του, καί τά πλούσια ἠθικά καί πνευματικά χαρίσματα, μέ τά ὁποῖα τόν προίκισε ὁ Θεός, σύντομα κατόρθωσε νά ἀναδείξει τήν Ἐκκλησιαστική του Ἐπαρχία σέ θέση ζηλευτή.
Μέ τήν εἰλικρινή ἀγάπη καί τό ἐνδιαφέρον του πρός κάθε ἄνθρωπο, πού τόν πλησίαζε, μέ τήν ἁπλότητα καί τήν διάκριση πού τόν χαρακτήριζε, τήν ὑποδειγματική τήρηση τῶν νηστειῶν τῆς Ἐκκλησίας, ἐνέπνευσε τήν ἐμπιστοσύνη στό μέχρι τότε σκανδαλισμένο ποίμνιο.
Ἄς σημειωθεῖ ὅτι ἦταν αὐστηρός στόν ἑαυτό του, ἐπιεικής ὅμως καί συγκαταβατικός στούς ἄλλους. «Ἡ πασῶν ἀρετῶν ὑψίστη διάκρισις» ἦταν ὁ βασικός κανόνας του στήν καθοδήγηση τῶν ψυχῶν, πού ἔσπευδαν νά ἀναπαυθοῦν κοντά του.
Φυσικό, λοιπόν, ἦταν μέ τήν ἀσκητική καί ἁγιασμένη βιωτή του νά ἐμπνεύσει τό Μοναχικό ἰδεώδες σέ δεκάδες νέων πού ἀποζητοῦσαν τήν ὁλοκληρωτική ἀφοσίωση στόν Νυμφίον Χριστόν. Τό Μοναστήρι πού ἵδρυσε ἐκ θεμελίων στήν πλαγιά τῶν Ἡλιοβουνίων, δέν εἶναι μόνον ἕνα κόσμημα, ὡς κτιριακό συγκρότημα, ἀλλά καί ἐργαστήριον ἀσκήσεως καί ἁγιασμοῦ τῶν δεκάδων εὐλαβῶν Μοναχῶν πού ἐγκαταβιοῦν σ΄αὐτό. Συγχρόνως εἶναι καί κέντρον ἀναγεννήσεως καί πνευματικοῦ ἐφοδιασμοῦ πλείστων προσκυνητῶν πού καταφεύγουν σ΄αὐτό, γιά νά λατρεύσουν τόν Κύριον «ἐν πνεύματι καί ἀληθεία», νά καθαριστοῦν μέ τό «Λουτρόν τῆς Μετανοίας» τήν Ἱεράν Ἐξομολόγηση, νά ἀκούσουν λόγον παρακλήσεως ἀπό τούς σεβάσμιους πατέρες τῆς Μονῆς καί νά ἀντλήσουν δύναμη καί χάρη στόν σκληρό ἀγῶνα τῆς ζωῆς. Παράλληλη εἶναι καί ἡ πνευματική ἀκτινοβολία τῆς Γυναικείας Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγ. Δημητρίου στό ἡρωϊκό Ζάλογγο, που ἀνασυστήθηκε μέ ἀφοσιωμένες Μοναχές, ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ ἀειμνήστου λαμπροῦ Ἱεράρχου.
Ποιός θά μποροῦσε νά φανταστεί ὅτι, σέ μιά ἐποχή πού οἱ πνευματικές ἀξίες ἔχουν τραγικά ὑποβαθμιστεῖ, καί σέ μιά ἐπαρχία μέ ἀνύπαρκτους Μοναχούς θά κατόρθωνε ὁ ἀείμνηστος φιλομόναχος Ἱεράρχης νά τελέσει τήν Ἱερά Ἀκολουθία τῆς Κουράς σέ 56 Μοναχούς καί Μοναχές ; Καί μάλιστα νά ἀναδείξει τέτοιους ἐκλεκτούς Μοναχούς καί Μοναχές που ἀποτελοῦν πνευματικό κεφάλαιο, γιά τήν Μητρόπολη, ὄχι μόνον γιά τά μορφωτικά ἀλλά καί τά πνευματικά τους προσόντα!
Ἕνα ἄλλο μεγάλο ἐπίτευγμα τοῦ μακαριστοῦ Ἀδελφοῦ καί συλλειτουργοῦ Μελετίου εἶναι ἡ ἀνέγερση νέων ἱερῶν ναῶν, γιά τίς λειτουργικές καί πνευματικές ἀνάγκες ὅλων τῶν πιστῶν, καί τῶν πιό μικρῶν χωριῶν. Ἔφθασε νά ἐγκαινιάσει ὁ ἴδιος 35 ἱερούς ναούς, ἐνῶ ἑτοιμάζονται τά ἐγκαίνια ἄλλων 16 ναῶν, ἀφοῦ ὁλοκληρωθεῖ ἡ ἀνέγερσή τους.
Καί κάτι ἀκόμη πιό θαυμαστό. Τόν ἀξίωσε ὁ Θεός νά ἀναγεννήσει τόν ἱερό Κλῆρο μέ πλειάδα εὐλαβῶν Ἱερέων. Στόν καταπληκτικό ἀριθμό τῶν 103 φθάνουν οἱ Χειροτονίες πού ἔκανε ὁ ἀείμνηστος. 103 κατηρτισμένους νέους ἱερεῖς εἰσήγαγε στό Ἅγιο Θυσιαστήριο, γιά νά ποιμαίνουν τόν λαό τοῦ Θεοῦ, πού κατοικεῖ στήν εὐλογημένη αὐτή Ἐπαρχία.
Ἰδιαίτερη ἡ φροντίδα του γιά τή χριστιανική μόρφωση τῶν παιδιῶν καί τῶν νέων. Ἱδρύει ἕξι Πνευματικά Κέντρα. Ἀναδιοργανώνει τά Κατηχητικά Σχολεῖα καί τίς ὁμάδες Νέων. Ὁ ἴδιος ὀργώνει τήν Ἐπαρχία του. Λειτουργεῖ, κηρύττει μέ δύναμη λόγου πρωτοφανῆ. Προσπαθεῖ νά σπείρει τόν λόγο τοῦ Θεοῦ βαθειά στίς ψυχές τῶν πιστῶν. Τόν προβληματίζει ἡ ἀδυναμία τῶν ἁπλῶν ἀνθρώπων νά κατανοήσουν τόν πλοῦτον τῆς Ὀρθοδόξου λατρείας μας, πού θαυμάζουν ὅλοι, καί ἐπιχειρεῖ νά βρεί τρόπους νά τόν προσεγγίσουν καί νά τόν κάνουν κτῆμα τους.
Γιά μία συνεχή πνευματική τροφοδοσία τῶν πιστῶν, ἐπιδίδεται συστηματικά στόν γραπτό λόγο. Στό μηνιαῖο Δελτίο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως πού διανέμεται δωρεάν σέ ὅλους τούς ναούς τῆς Ἐπαρχίας, ἀλλά καί εὐρύτερα ἀναπτύσονται οὐσιαστικά θέματα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς καί Πνευματικῆς ζωῆς πού ἀπασχολοῦν τούς πιστούς. Σέ 80 ἀνέρχονται τά βιβλία, πού ἔχει συγγράψει ὁ ἴδιος, ἤ μετέφρασε ἀπό ξένες ἐκδόσεις. Γιά τό ἔργο αὐτό, ἀπό τά νεανικά του χρόνια εἶχε προετοιμαστεῖ μέ τήν ἐκμάθηση ξένων γλωσσῶν. Μαζί μέ τίς τέσσερες γλῶσσες, πού μποροῦσε ἄπταιστα νά ὁμιλεῖ, μποροῦσε νά κατανοεῖ καί νά χρησιμοποιεῖ ἄλλες ὀκτώ γλῶσσες στή συγγραφή τῶν ἔργων του! Τό σημαντικότερο τῶν ὁποίων εἶναι ἡ ἔρευνά του στά Πρακτικά τῆς Ε΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, σύγγραμμα 600 καί πλέον σελίδων, γιά τό ὁποῖο βραβεύτηκε ἀπό τήν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν.
Μετά ἀπ΄αὐτά γεννᾶται τό ἐρώτημα: Πώς μπόρεσε νά ἀποκτήσει τόσον πλοῦτον γνώσεων, νά μάθει τόσες ξένες γλῶσσες, πού πολλοί δέν μποροῦν οὔτε μία ξένη γλῶσσα νά μάθουν σωστά; Τό μυστικό του ἡ ἐπίμονη καί συστηματική μελέτη. Μέχρι τό ἀτύχημα, πού τοῦ εἶχε συμβεῖ σέ ἐκκλησιαστική ἀποστολή στό ἐξωτερικό, ἔφθανε νά μελετᾶ 14 ὧρες τήν ἡμέρα. Εἶχε διαβάσει ὁλόκληρη τή σειρά τῆς Πατρολογίας τοῦ Migne κάπου 160 μεγάλους τόμους μέ ὅλα τά ἔργα τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, τουλάχιστον μία φορά, ἐνῶ μέ τή μελέτη τῶν ἔργων τῶν μεγάλων Πατέρων κατεγίνετο συνεχῶς. Ὅσο γιά τήν Ἁγία Γραφή ἦταν τό καθημερινό του ἐντρύφημα. Γιά μεγάλη περίοδο τῆς ζωῆς του μελετοῦσε προσεκτικά ὁλόκληρη τήν Καινή Διαθήκη κάθε ἑβδομάδα. Δηλαδή, κάπου πενήντα φορές τό χρόνο. Ἀλλά δέν τήν διάβαζε γιά νά τή μάθει ἁπλῶς. Ὁ σκοπός του ἦταν πολύ πιό οὐσιαστικός. Στό δωμάτιό του βρέθηκε ἡ προσωπική του Καινή Διαθήκη. Μέσα ἀπό τό ἐξώφυλλο εἶχε κολλήσει ὁ ἴδιος ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό ὁμιλία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου καί εἶχε ὑπογραμμίσει τή φράση: «Τήν Ἁγία Γραφή νά τήν μελετᾶς προσεκτικά. Κάθε φορά πού θά διαβάζεις ἕνα στίχο, νά ἐλέγχεις τόν ἑαυτό σου καί νά τόν ἐρωτᾶς: αὐτό πού γράφεται ἐδῶ τό ἐφήρμοσα;»
Νά ἡ πνευματική ἐργασία πού ἔκανε στόν ἑαυτόν του ὁ Ἅγιος Ἱεράρχης Μελέτιος. Κάθε μέρα καθρέφτιζε τή ζωή του στήν Ἁγία Γραφή. Στό Ἱερό Εὐαγγέλιο. Στά λόγια τοῦ Χριστοῦ. Καί ἀγωνιζόταν πρῶτα νά τόν ἐφαρμόσει ὁ ἴδιος καί ἔπειτα νά τόν διδάξει γι΄αὐτό καί ἀναδείχθηκε Μέγας, κατά τόν λόγον τοῦ Κυρίου» ὅς ἄν ποιήση καί διδάξη, οὗτος μέγας κληθήσεται ...» (Ματθ. 5, 19).
Ἡ καθημερινή αὐτή κοινωνία τοῦ ἀοιδίμου Ἀδελφοῦ μέ τό Πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, μέσῳ τῆς ἀδιαλείπτου προσευχῆς καί τῆς μελέτης τῆς ζωῆς Του, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νά ζεῖ ἐν Χριστῷ, νά ἔχει «νοῦν Χριστοῦ» κατά τήν ἔκφραση τοῦ Ἀπ. Παύλου καί νά ἐνεργεῖ κατά Χριστόν. Ἐφόσον, μετά ἀπό προσευχή καί ἐπισταμένη μελέτη κατέληγε σέ μιά ἀπόφαση, τήν ὁποία θεωροῦσε σύμφωνη μέ τήν Ἁγία Γραφή, τήν δογματική διδασκαλία τῆς Ὁρθοδόξου Ἐκκλησίας καί τήν σύμφωνη γνώμη τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, προχωροῦσε ἀπαρασάλευτα στήν ἐφαρμογή της. Αὐτή τή γραμμή τηροῦσε τόσο σέ θέματα τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, ὅσον καί σέ γενικότερα θέματα τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅταν ἐκπροσωποῦσε τήν Ἐκκλησία μας σέ διορθοδόξους ἤ καί διαχριστιανικούς Διαλόγους καί διεθνή Συνέδρια. Αὐτό βέβαια, ἦταν φυσικό νά κάνει κάποιους, πού δέν εἶχαν τήν ἀπαιτούμενη θεολογική κατάρτιση ἤ παρέμειναν ἐγκλωβισμένοι στίς στενές ἀντιλήψεις τους, νά τόν παρεξηγοῦν. Ἀλλά ἐκεῖνος εἶχε κατά νοῦν τό τοῦ Κυρίου: «οὐαί ὅταν ὑμᾶς καλῶς εἴπωσιν πάντες οἱ ἄνθρωποι» (Λουκᾶ 6,26). Δέν ἐνδιαφερόταν γιά τό τί θά ποῦν οἱ ἄνθρωποι γιά κάτι πού ἦταν βέβαιος ὅτι αὐτό τό ἤθελε ὁ Θεός. Κανόνα του εἶχε τόν λόγο τοῦ Ἀπ. Παύλου : «Εἴ ἔτι ἀνθρώποις ἤρεσκον, Χριστοῦ δοῦλος οὐκ ἄν ἤμην» (Γαλ. 1,10). Ὁ ἀείμνηστος Ἱεράρχης Μελέτιος, ἦταν τόσο μέγας, πού δέν ἦταν εὔκολο στόν καθένα νά φθάσει στό ὕψος του καί νά τόν κατανοήσει. Δέν εἶναι μοναδικό τό φαινόμενο. Τό ἴδιο συνέβη καί σέ ἄλλους τούς ὁποίους ἡ ἱστορία ἀργότερα τούς δικαίωσε.
Τό ὅτι ὁ Χριστός ἦταν ὁ ρυθμιστής τῆς ζωῆς του καί τῶν ἐνεργειῶν του, τό βλέπουμε καί σέ μία κρίσιμη καμπή τῆς ζωῆς του. Ἕνα πνευματικό του παιδί εἶχε ρωτήσει τόν Γέροντα πλέον Ἱεράρχη : «Πάτερ, τώρα ὅταν ἔχουμε ἕνα πρόβλημα λέμε, θά πᾶμε στό Γέροντα καί θά μᾶς λύσει τήν ἀπορία καί θά μᾶς στηρίξει. Τώρα αἰσθανόμαστε μιά ἀσφάλεια. Ὅταν ὅμως φύγετε ἀπό τόν κόσμο αὐτόν ἐμεῖς τί θά κάνουμε;» Καί ὁ σοφός Ἱεράρχης ἔδωσε, μεταξύ ἄλλων, τήν ἑξῆς ἀπάντηση : «Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος σέ ἐπιστολή του πρός τούς χριστιανούς του γράφει· Τώρα ἐγώ φεύγω. Ἀπό ἐδῶ καί πέρα, ὁ Χριστός Μόνος του ἐπισκοπήση ὑμᾶς. Δηλαδή θά σᾶς ἀναλάβει ἀπ΄αὐθείας ὁ Χριστός καί θά σᾶς προστατεύει καί καθοδηγεῖ ὁ ἴδιος προσωπικά... Λοιπόν ὁ Θεός θά βοηθήσει γιά τό κάθε τί πού θά χρειάζεστε, διότι Αὐτός ὁ Χριστός εἶναι ὁ Ποιμήν τῶν ψυχῶν μας, ὅπως διαβάζουμε στήν ἁγία Γραφή : «Πᾶσαν τήν μέριμναν ὑμῶν ἐπιρίψαντες ἐπ΄αὐτόν – τόν Χριστόν - ὅτι Αὐτῷ μέλλει περί ὑμῶν» (Α΄Πέτρ. 5,7). Αὐτός μᾶς παρακολουθεῖ μέ στοργή καί ἀγάπη. Δέν ἔπαψε ποτέ νά ἐνδιαφέρεται καί νά φροντίζει γιά μᾶς. (Καί κατέληξε ὁ Γέροντας : Ὅποιος αὐτό τό ξεχνάει καί νομίζει πώς κρέμεται ἡ ζωή του, ἡ προκοπή του ἀπό ἕναν ἄνθρωπο, ὁποιονδήποτε ἄνθρωπο, κάνει μεγάλο λάθος καί ὑποτιμᾶ τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ καθενός μας.» Αὐτά ἀπάντησε ὁ χριστοκεντρικός Ἱεράρχης. Δηλαδή ὁ Χριστός νά εἶναι τό κέντρο τῆς ζωῆς μας, σ΄Αὐτόν νά ἐμπιστευόμαστε τά πάντα. Αὐτός νά κατευθύνει κάθε ἐνέργειά μας καί σ΄Αὑτόν νά προσπαθοῦμε νά ἀρέσουμε. «Τά πάντα καί ἐν πᾶσι Χριστός» ὅπως ἔγραφε ὁ Ἀπ. Παῦλος στούς Κολοσσαεῖς (5, 11).
Αὐτές τίς ἁπλές σκέψεις ἤθελα νά καταθέσω ἀντί στεφάνου ἀδελφικῆς ἀγάπης, τιμῆς καί βαθειάς εὐγνωμοσύνης, πρός τόν ἀείμνηστον καί προσφιλέστατο ἐν Χριστῷ Ἀδελφόν Μελέτιο καί τά ὅσα προσέφερε τόσον προσωπικῶς στόν ὁμιλοῦντα, ὅσον καί στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Κορέας, τήν ὁποία καί εἶχε ἐπισκεφθεῖ, γιά νά συμμετάσχει στήν εἰς Ἐπίσκοπον χειροτονία μου.
Ἄς διατηροῦμε ζωντανή τή προσωπικότητά του καί τή διδαχή του στίς ψυχές μας καί ὅλοι μας κληρικοί καί λαϊκοί θά ἀντλοῦμε πολλή τήν πνευματική ὡφέλεια.
+ Ὁ Πισιδίας Σωτήριος