Ιερά Μητρόπολις Πισιδίας

ΤΟ ΕΛΜΑΛΙ (Elmali)

Τό Ἐλμαλί - ἀρχαία Ἀμελάς - βρίσκεται στό βορειοδυτικό τμῆμα τοῦ νομοῦ τῆς Ἀττάλειας, στούς πρόποδες τοῦ ὁμώνυμου βουνοῦ, καί ὑπάγεται στή Λυκία. Τό ὄνομα Ἐλμαλί τό πῆρε ἀπό τά πολλά καί ὡραῖα μῆλα πού παράγει ἡ περιοχή, καθώς στά τουρκικά ἡ λέξη ἐλμά σημαίνει μῆλο. Ἀποτελεῖ τό κέντρο πολλῶν χωριῶν πού βρίσκονται μέσα σέ εὔφορες πεδιάδες. Τό Ἐλμαλί βρίσκεται σέ ὀροπέδιο ὕψους 1200 περίπου μέτρων. Τήν πόλη διατρέχει ποτάμι μέ διαυγές νερό πού πηγάζει ἀπό τό βουνό. Ἔχει ἀφθονία λαχανικῶν καί κηπευτικῶν. Παράγει πεπόνια, σταφύλια, βύσσινα, ἀχλάδια, κυδώνια, δαμάσκηνα καί δημητριακά. Γι’αὐτό οἱ πλούσιοι Ἕλληνες ἀπό τήν Ἀττάλεια εἶχαν σπίτια καί κτήματα στό Ἐλμαλί καί οἱ οἰκογένειές τους ἐκεῖ παραθέριζαν τά καλοκαίρια.

Τήν Ἑλληνική Χριστιανική Κοινότητα τοῦ Ἐλμαλί ἀποτελοῦσαν 300 περίπου Ἕλληνες. Ἡ Ἐκκλησία τους ἦταν τό Γενέσιον τῆς Θεοτόκου καί λειτουργοῦσε πάντοτε κανονικά. Οἱ δύο τελευταῖοι ἱερεῖς ἦσαν ὁ παπα-Σέργιος καί ὁ παπα-Στέφανος.

Οἱ Τοῦρκοι πού ἦσαν περίπου 6.000 στό Ἐλμαλί ζοῦσαν ἁρμονικά μέ τούς Ἕλληνες. Στήν πόλη ἔμεναν καί 500 περίπου Ἀρμένιοι, οἱ ὁποῖοι εἶχαν καί αὐτοί Ἐκκλησία καί Σχολεῖο.

Στό Ἑλληνικό Σχολεῖο πού ἦταν τριτάξιο μικτό, κατά τά ἔτη 1913-4, φοιτοῦσαν 65 μαθητές καί 30 μαθήτριες καί δίδασκαν δύο δάσκαλοι.

Ἔξω ἀπό τό Ἐλμαλί ὑπάρχουν τά ἐρείπια ἑνός βυζαντινοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου¹ καί εἴκοσι περίπου τύμβοι ἀνάμεσα σέ ἄλλες ἀρχαιότητες.

Τοιχογραφία τοῦ Ἱ. Ναοῦ στό Ἐλμαλί.